Zgrzytanie zębami w czasie snu, starte zęby na kształt łuku, ból głowy i szczęki? Do tego nadwrażliwość zębów i kłopot z szerokim otwarciem jamy ustnej. Brzmi znajomo? Jeżeli tak, to najprawdopodobniej mogą być to objawy bruksizmu.
Czym jest bruksizm?
Samo słowo „bruksizm” pochodzi z greki i oznacza „zgrzytać zębami”. Jest to schorzenie, które polega na nawykowym, a przy tym nieświadomym zaciskaniu zębów i zgrzytaniu nimi, przede wszystkim w czasie nocy. Schorzenie to uznano jako chorobę cywilizacyjną, albowiem od początku lat 90, można zaobserwować widoczny i regularny wzrost zachorowań. Jest to problem, który dotyka 8-10 % populacji dorosłej w przedziale wiekowym od 25 do 45 lat. Niestety bruksizm jest także diagnozowany u dzieci w różnym wieku.
Po czym można rozpoznać bruksizm?
Osoby, u których zdiagnozowany został bruksizm, najczęściej skarżą się na problem jakim jest nocne zgrzytanie zębami, które obserwują ich najbliżsi. Towarzyszą temu również uciążliwe bóle głowy, twarzy, szyi, a także uczucie szumu w uszach. Pacjenci z bruksizmem mają też kłopot z szerokim rozwarciem szczęki, a ich szkliwo zębów jest popękane, przez co cierpią na nadwrażliwość. Czym jest to spowodowane? Przyczyną zaciskania zębów jest krótkotrwały (10-15 sek.), mimowolny skurcz mięśni żucia, podczas którego siła zacisku szczęki jest większa nawet dziesięciokrotnie, aniżeli w czasie zwyczajnego gryzienia czegoś twardego. Przy takowym silnym ścisku, szczęka porusza, co powoduje zgrzytanie zębami, najczęściej występujące nocą. Może temu towarzyszyć również przyspieszona akcja serca oraz podwyższone ciśnienie krwi. Taka nadmierna praca mięśni żucia może natomiast skutkować zmianami zapalnymi w stawach skroniowo-żuchwowych, a nawet do ich zwyrodnienia i zniszczenia. Należy zdawać sobie sprawę, iż nieleczony bruksizm może prowadzić nawet do problemów ze wzrokiem, zaburzeń równowagi, a także podnosi ryzyko mikroudarów w mózgu. Ponadto, przewlekły bruksizm doprowadza do ścierania powierzchni zębów oraz ich pękania, co z kolei skutkuje niejednokrotnym zapaleniem przyzębia, prowadzącym do ruszania się i wypadania zębów.
Przyczyny bruksizmu.
Niestety, przyczyny bruksizmu nie są jeszcze do końca znane, albowiem nie jest to jedynie schorzenie stomatologiczne, ponieważ ma ono także podłoże psychosomatyczne.
Najczęstsze przyczyny bruksizmu to m.in.:
- Wady zgryzu
- Niewłaściwe wypełnienie zębów, złe dopasowanie protezy bądź korony
- Stres
- Zaburzenia hormonalne
- Zaburzenia psychiczne i emocjonalne
- Alergie
- Refluks żołądkowy
- Niedobór witamin i magnezu w diecie
- Nałogi tj. palenie papierosów, picie alkoholu, zażywanie narkotyków
- Owsica
- Zbyt częste żucie gumy
Sposoby leczenia bruksizmu.
Tak jak w przypadku wszystkich chorób, im szybciej zdiagnozowany bruksizm i leczony – tym lepiej. Tutaj właśnie kluczową rolę odgrywa czas, bowiem, gdy w porę nie podejmiemy odpowiednich działań, ostatecznym ratunkiem będzie już wyłącznie ortodoncja. Musimy zdawać sobie sprawę, iż leczenie bruksizmu jest to przede wszystkim niełatwe schorzenie, które wymaga wieloetapowego procesu. Najistotniejsze jest oczywiście wyeliminowanie czynników, powodujących chorobę. Zależnie od tego, jakie są przyczyny bruksizmu, może być konieczne leczenie stomatologiczne bądź eliminacja stresu, czy też jedno i drugie. Oprócz tego, leczenie bruksizmu opiera się przede wszystkim na zastosowaniu szyn relaksacyjnych, zmieniających położenie żuchwy, w skutek czego niwelowane jest napięcie mięśni oraz nocne zgrzytanie zębów.
